Ollu váhnemat vásihit gaskkohagaid árgabeaihástalusaid mat buktet streassareakšuvnnaid mat váikkuhit sin gaskavuhtii mánáin. Váhnemat sáhttet vásihit váibbasvuođa, leat šlunddit, vásihit ovttaseallinváttisvuođaid, buozalmasvuođa, stuora bargonoađi dahje ekonomalaš váttisvuođaid. Dákkár hástalusat buktet dávjá streassareakšuvnnaid nugo ovdamearkka dihte vuollánandovddu, lossamiela, gierdameahttunvuođa, balu, bákčasiid, suhtu ja sullasačča. Vai dát ii galgga čuohcat du ovttastallamii mánáin, de lea ávkkálaš ovddit gálgga mo reguleret ja stivret negatiiva dovdduid.

Go don váhnemin oahpat stivret iežat fuones dovdduid, de šaddá álkit bajásgeassit du máná nu go háliidat. Go nákcet gulul láhttet hástaleaddji dilálašvuođain du mánáin, dahje nagodat leat das du máná ovddas vaikko leat šlundi dahje sullasaš, de leat buorre rollamodealla du mánnái.

Go mii streassa vuolde leat, čuohcá dát negatiivvalaččat sihke min gorudii, dovdduide ja jurdagiidda. Go galgá váidudit dáid negatiivvalaš reakšuvnnaid, de lea dávjá ávkkálaš bargagoahtit juoidá mii jávkada streassadovddu – nugo omd. tuvrra vázzit dahje guldalit musihka masa liikot. Go dovddut leat ráfon, sáhtát álkibut guorahallat dilálašvuođa ja ráhkadit plána maid dahkat áiggut.

Muhtun evttohusat mo buoret dillái beasat go vásihat ahte streassa givssida:

• Váccašit dahje hárjehallat
• Guldalit musihka
• Gealddohuvvan hárjehallan
• Ustibiin háleštit
• Juhkat liegga juhkosa
• Bargat juoidá masa liikot

Go leat hástaleaddji dilálašvuođat máná ektui, de sáhttá leat álki váhnemiidda ieža suhttat. Go mii čájehit suhtu ja moari nubbi nubbái, de suhttu nannejuvvo sihke váhnemiin ja mánáin. De lea stuorát vejolašvuohta ahte suhttu joatkašuvvá ja lea álki riiddáskit.

Muhtun evttohusat mo buoret dillái beassat go vásihat hástaleaddji dilálašvuođaid goas lávet suhttat:

• Loga logi rádjai
• Vuoiŋŋa čiekŋalit ja gulul
• Geassát dilálašvuođas
• Jurddaš eará áššiid birra
• Oza doarjaga guoimmis dahje muhtun ustibis

Go váhnemat nagodit stivret iežaset negatiiva dovdduid, de šaddá eanet positiivvalaš oktavuohta mánáin, ja váhnemiid váttisvuođat eai čuoza mánáide. Jus vásihat ahte doai mánáin leahppi sorron negatiiva minstarii, de ávžžuhit du ohcat fágalaš veahki. PMTO:s oahpat vuogas strategiijaid mo dovdduid stivret.